Otomotiv ihracatında 2021 yılında eser kümeleri bazında yüzde 40 oranı ile en fazla hissesi alan tedarikçiler, 2022’de de bölümü sırtlamaya hazırlanıyor. Toplam otomotiv ihracatında 2022’de yüzde 13’e yakın artış gayesi konulurken, tedarikçide bu sayı yüzde 20’ye yaklaşıyor.
Otomotiv dalı, çip krizi başta olmak üzere yaşanan ıstıraplara karşın 2021 yılı ihracatında büyüme sağladı. Uludağ Otomotiv Sanayisi İhracatçıları Birliği (OİB) bilgilerine nazaran, otomotiv kesiminin 2021 yılı ihracatı bir evvelki yıla nazaran yüzde 15 artarak 29,3 milyar dolar oldu. Türkiye ihracatında tekrar birinci sırada yer alan otomotiv sanayisi, böylelikle ihracatta aralıksız 16. sefer şampiyon oldu. Artan bu ihracatta tedarik endüstrisinin hissesi büyük. Araba ihracatı bir evvelki yıla nazaran yüzde 0,3 gerileyerek 9.3 milyar dolarda kalırken, tedarik sanayi ise bu devirde yüzde 26 artışla 11.8 milyar dolarlık ihracata imza attı.
“AVRUPALI FİRMALAR, TEDARİKTE TÜRKİYE’YE YÖNELDİ”
Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Lideri Albert Saydam, 2021 yılında ihracatta sağladıkları yüksek performansı Dünya Gazetesi’ne kıymetlendirdi. İhracattaki artışta, pandemiyle birlikte tedarik zincirinde yaşanan darboğazlar paralelinde kimi siparişlerin Çin ve öbür Uzakdoğu ülkelerinden Türkiye’ye kaymasının tesirli olduğunu söz eden Saydam, “İhracatta yalnızca paha bazında değil ton bazında da artış var. Cirolarımız da artıyor. Bilhassa satış sonrası ve yedek kesim tarafında talep artışı oldu. Avrupalı otomotiv firmaları, pandemiyle birlikte tedarik zincirlerinde yaşanan meşakkatleri aşmak için Türkiye üzere yakın pazarlara yöneldi. Bunu çabucak hemen tüm üyelerimiz hissediyor” diye konuştu. Türkiye’nin fırsatlarla dolu bir vakitten geçtiğinin altını çizen Saydam, “Türkiye’de büyük fırsat var. Gerçek adımları atmak gerekiyor. Kendi bindiğimiz kolu kesmemek lazım” dedi.
“ÇİP KRİZİ OLMASAYDI DA ARABASI GEÇEBİLİRDİK”
Albert Saydam, ana sanayiinde çip krizi kaynaklı en az 150 bin adet siparişin silindiğini aktararak, “Bunu da ortalama ile çarptığımız vakit temelinde yeniden 12 milyar doların biraz daha üzerinde bir otomotiv ihracatı olacağını biliyoruz. Lakin unutmamak gereken nokta şu ki, ihracatta ana endüstrinin gönderdiği araç adedi arttıkça, bu tedarik endüstriye de olumlu yansıyor. Lakin yeniden de fark bu kadar olmazdı. Hasebiyle çip krizi olmasa da tedarik sanayi arabası geçebilirdi” dedi.
Albert Saydam, 2022 yılından umutlu olduklarına vurgu yaparak, tedarikçiler olarak bu yıl ihracatta 14 milyar dolar maksadı koyduklarını açıkladı. Bu da 2021’e nazaran yaklaşık yüzde 19 ihracat artışı manasına geliyor.
“YATIRIMLAR DA HIZLANIYOR”
Albert Saydam, artan talepler ve elektrikli araçlara dönüşüm paralelinde bölümde yatırımların da arttığına dikkat çekti. Saydam, “Ana endüstride artan yatırımlar paralelinde, tedarik endüstrisinde de yatırımlar artıyor. Yalnızca yerli değil, yabancıların yatırımı da artıyor. Bu eğilim 2022’de de sürecek” dedi.
BARAN ÇELİK: 2022 İHRACAT GAYEMİZ 33 MİLYAR DOLAR
OİB Lideri Baran Çelik, 29.3 milyar dolar olarak gerçekleşen 2021 otomotiv ihracatını kıymetlendirerek, “Geçen yıl yarı iletken çip kriziyle başlayan, öteki ham husus tedarik sorunları ile süren ve artan maliyetlerle daha da derinleşen meseleler, küresel çapta olduğu üzere ülkemiz otomotiv dalını de olumsuz etkiledi. Yaşanan tüm meselelere karşın geçen yılı yüzde 15 ihracat artışı ile kapatmayı başardık. Bu başarıda üstün çaba gösteren ve emeği geçen tüm firmalarımızı kutlarım” diye konuştu.
Otomotiv sanayisinin aralıkta ise tarihinin aylık bazdaki en yüksek ikinci ihracatına ulaştığını da kaydeden Baran Çelik, “Geçen ay tedarik sanayisi ihracatımız çift haneli artarken, çekiciler eser kümesindeki artış oranımız ise yüzde 148’e çıktı. Yeniden ülkeler bazında Fransa, Birleşik Krallık ve Mısır üzere ülkelere çift haneli ihracat artışlar kaydettik” dedi.
EN FAZLA ARTIŞ EŞYA TAŞIMAYA YÖNELİK ARAÇLARDA OLDU
Yurt dışı satışlarında büyümeye katkı sunan bir öteki eser gurubu, yıllık bazda en fazla ihracat artışı sağlayan eşya taşımaya mahsus araçlar oldu. Pandemiyle birlikte e-ticaret ve lojistikteki büyüme paralelinde talebin arttığı cazibeli ve hafif ticari araçlarda ihracat yüzde 28 artarak 5.3 milyar dolara ulaştı.
“671 YENİ ELEKTRİKLİ MODELDEN MÜMKÜN OLAN EN YÜKSEK HİSSESİ ALMAYA ODAKLANDIK”
Albert Saydam, 2022 yılında, üç ana hususa odaklandıklarını söyledi: “Elektrikli dönüşümün devamı, sürdürülebilirlik ve yeni pazarlar.” Türkiye’de elektrikli araçlara dönüşüm sürecinde 2021’de bir evvelki yıla nazaran, daha olumlu bir tablo olduğunu belirten Saydam, “2021’de elektrikli araçlara yönelik yatırımların artması, geleceğe ümitle bakmamızı sağlıyor. Türkiye’de son periyotta batarya konusunda alınan yatırım kararları da bu noktada çok önemli” dedi. Saydam, son yaptıkları araştırmaya nazaran, KKTC dahil 17 ülkede 116 markanın 671 elektrikli araç modeli geliştirdiğine dikkat çekerek, “Şu anda yollarda olmayan toplam 671 model var. Burada Türk tedarik endüstrisinin mümkün olduğunca en fazla hissesi alması TAYSAD’ın hedefl erinden biri” dedi.
Öteki yandan, elektrikli araç dönüşümüne şimdi hazır olmayan pazarların da yerli tedarikçiler için fırsat sunduğunu hatırlatan Saydam, “Elbette elektrifikasyon bizim çalışmalarımızın merkezinde olacak. Lakin dünyanın her yeri Norveç değil. Kimi ülkelerde 2035’te hala yüzde 60 oranında fosil yakıtların kullanılması kelam konusu” dedi.