ABD ile müttefikleri, Ukrayna askeri operasyonu gerekçesiyle Rusya’ya tarihte görülmemiş çapta hem ekonomik hem de kültürel yaptırımlar uygularken, demokrasi ve ifade özgürlüğünü dilinden düşürmeyen Avrupa Birliği’nin (AB) sınırları içinde Rusya devlet medyasını tamamen yasaklayıp sosyal medyadan da ulaşılamaz hale getirmekle bile yetinmediği ortaya çıktı.
Google’ın hükümet taleplerinin yer aldığı veri tabanına yüklediği AB yetkililerinin mektubunda ancak faşist yönetimlerin atabileceği adımlar yer aldı.
A new document leaked from @Google shows the EU Commission requested sanctions on RT and Sputnik to include:
• Search engines to remove their content
• Social media companies to remove posts by individuals who reproduce their content.This was not communicated to the public. pic.twitter.com/UBBy96xlkP
— redfish (@redfishstream) March 10, 2022
AB mektubunda RT ve Sputnik’e yönelik şu yaptırımlar dikkat çekti:
1) Bu iki medya organının içeriğinin arama motorları tarafından tamamen kaldırılması.
2) Bireylerin (sıradan kullanıcıların) bu ikilinin içeriğini yeniden üreten paylaşımlarının sosyal medya şirketleri tarafından kaldırılması.
AB, internet ve sosyal medya devlerine böyle bir mektup gönderdiğini kamuoyuna asla açıklamadı. Google veri tabanına yüklenmeseydi, kimsenin haberi olmayacaktı.
Ursula von der Leyen’in başkanlığındaki Avrupa Komisyonu’nun hazırladığı ve AB Konseyi’nin 2 Mart’ta yürürlüğe soktuğu Rusya devlet medyasına birlik çapında yayın ve erişim yasağı kararının internet şirketleri tarafından nasıl uygulanacağının ayrıntıları muğlak kalmıştı.
Sosyal medya platformları Facebook, Twitter ve TikTok, Avrupa genelinde RT ve Sputnik’e erişimi derhal kısıtladı. İnternet devi Google da kendi kısıtlamalarını açıkladı, ancak yalnızca kendi şirketine bağlı YouTube kanalları için.
AB mektubunda arama motorlarının içeriğin yayılmasında önemli rol oynadığı belirtilerek şu ifadelere yer verildi:
“Google gibi arama motorları RT ve Sputnik’i listeden kaldırmasaydı, halkın RT ve Sputnik içeriğine erişimini kolaylaştıracak veya bu erişime katkıda bulunacaktı.”
“Yukarıdakilerden, Yönetmelik uyarınca, internet arama hizmetleri sağlayıcılarının aşağıdakilerden emin olmaları gerektiği sonucu çıkmaktadır: i) RT ve Sputnik’in internet sitelerine herhangi bir bağlantı ve ii) kısa metinsel açıklamalar, görsel öğeler ve ilgili web sitelerine bağlantılar dahil olmak üzere RT ve Sputnik’in herhangi bir içeriği, AB’de bulunan kullanıcılara gönderilen arama sonuçlarında görünmez.”
The Washington Post gazetesi, Google’a mektubun talepleriyle ilgili ne yaptığını sordu, ama internet devinden yanıt alamadı. WPost, AB içinde yürüttüğü aramanın ‘Russia Today’ için bağlantılar getirmediğini duyurdu.
E.U. sanctions demand Google block Russian state media from search results https://t.co/H62junIx8w
— The Washington Post (@washingtonpost) March 10, 2022
Bunun üzerine bir arama da Endgadget haber sitesi yürüttü ve “Google Avusturya ve Fransa’yı kullanarak arama yaptığımızda RT bağlantıları bizim için hala görünüyordu” dedi.
EU tells Google to delist Russian state media websites from search https://t.co/Tgu5M5Rtve pic.twitter.com/qQqDvNNOkH
— Engadget (@engadget) March 10, 2022
AB mektubunda ‘talimatın RT ve Sputnik’in içeriğini çoğaltan kişiler tarafından yapılan gönderiler -örneğin bu yayınlardan makalelerin ekran görüntüleri- için de geçerli olduğu ve sosyal ağların yayınlanırsa bu gönderileri silmeleri gerektiği’ belirtildi.
Ancak WPost, ‘yürürlükteki yaptırım yasasının talimatı mektupta yazıldığı şekilde tanımlamadığını, o nedenle AB yetkililerinin bu şekilde yorumlamasına mahkemede itiraz edilebileceğini’ yazdı.
AB yetkililerinin yasaların çizdiği sınırları aşan mektubunda şu ifade de dikkat çekti:
“Aynı zamanda, ifade özgürlüğü hakkı, meşru kamu çıkarları için orantılı bir şekilde kısıtlanabilir.”
