Avrupa’nın en büyüğü olan Zaporijya Nükleer Santrali yakınlarında Ukrayna-Rusya askerleri arasındaki çatışmaların nükleer felakete yol açabileceği endişesi giderek artıyor. Durumun kontrol altına alınabilmesi için Uluslararası Atom Enerji Ajansı (UAEA) yetkililerinin Zaporijya Nükleer Santrali’ne gitmek üzere yola çıktığı duyuruldu. Yetkililerin bu hafta sonuna kadar tesise varmasının beklendiğini söyleyen UAEA Başkanı Rafael Grossi, “Ukrayna’nın ve Avrupa’nın en büyük nükleer tesisindeki güvenliği ve emniyeti korumak zorundayız” dedi.
Ukrayna Devlet Nükleer Enerji Şirketi Energoatom tarafından yapılan açıklamada, Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya Nükleer Santrali’nin çalışan son iki reaktörünün yakınlarındaki yangınlar nedeniyle nükleer santrali şebekeye bağlayan elektrik hatlarının zarar gördüğü bu nedenle ulusal elektrik şebekesiyle bağlantısının kesildiği aktarılmıştı. Santralin ulusal elektrik şebekesiyle bağlantısının tarihte ilk kez kesildiği vurgulanan açıklamada, “Böylece, (Rusların) eylemleri, santralin elektrik şebekesinden tamamen ayrılmasına neden oldu. Santral tarihinde bir ilk” denilmişti.
UAEA tarafından yapılan açıklamada ise, santrale elektrik arzının günün ilerleyen saatlerinde yeniden sağlandığı aktarılarak, “Ukrayna UAEA’ya Zaporijya Nükleer Santrali’nin gün içinde en az iki kez elektrik hattıyla bağlantısını kaybettiğini, ancak şu anda tekrar açık olduğunu söyledi” denildi.
Zaporijya Nükleer Santrali’nin 6 nükleer reaktörü ve 5 bin 700 megavat-saat elektrik üretim kapasitesi bulunurken, santral Ukrayna’daki toplam elektriğin yüzde 20’sini sağlıyor.
Dünya liderleri ve uluslararası toplum son günlerde Rusya’ya nükleer santralin kontrolünü Ukrayna’ya devretmesi için çağrıda bulunurken, santralin hızlı şekilde UAEA müfettişleri tarafından denetlenmesini istiyor. Birleşmiş Milletler (BM), UAEA müfettişlerinin santrali ziyaretini kolaylaştırmaya yardım etmeyi teklif ederken, Rusya müfettişlerin tesise Ukrayna yerine Rus kontrolündeki bölge üzerinden seyahat etmesi konusunda ısrar ediyor. UAEA Başkanı Rafael Grossi ise daha önce Ukrayna ve Rusya’nın BM personelinin nükleer santraldeki durumu denetlemesi konusunda anlaştıklarını ifade etmişti.