ABC Deterjan bayan çiftçiler ile birlikte yerli kıymetleri müdafaa stratejisine dayalı kurumsal toplumsal sorumluluk projesi ile her yıl farklı bir bölgede farklı bir tıbbi ve aromatik bitki yetiştirmeye dayanak veriyor. Türkiye’nin 35 yıllık markası ABC’nin her yıl farklı bir bölgede bayan çiftçiler ile farklı bir tıbbi ve aromatik bitkiye takviye verme hedefli kurumsal toplumsal sorumluluk projesi bu yıl dört yaşında… 2021 yılında dayanak maksatlı seçilen bölge İzmir’in Menemen ilçesi, dayanak verilecek tıbbi ve aromatik bitki ise aynısefa…
Osmaniye, Ordu, Bursa… ve sıra İzmir’de…
Proje kapsamında birinci olarak Osmaniye ilinin Bahçe ilçesinde bayan çiftçilerle safran üretimi yapıldı. Pilot proje olarak yapılan denemelerde safranda büyük muvaffakiyet elde edildi. Birinci yıl 600 gram safran üretilmesi sağlandı, 20 bayan proje sayesinde gelir elde etti. Bu safranların tümünden elde edilen hasılat bayanlara gelir olarak dağıtıldı.
İkinci yıl Yerli Yerinde projesinin sürdürülebilir ve kurumsal olması maksadıyla Tarım ve Orman Bakanlığı ile stratejik iştirak gerçekleştirildi. Ordu’nun Perşembe ilçesinde taflan bitkisine takviye verilerek çürüyen taflan meyvelerinin iktisada katkı sağlaması gerçekleştirildi. Ordu Perşembe’de kurulan meyve kurutma ünitesi sayesinde yılda ortalama 1000 ton meyve bedellendiriliyor. Bilhassa bölgenin beğenilen meyvesi olan kivinin ağaç altına dökülen kısımları bedellendiriliyor. Tıpkı vakitte kivi kabukları bölgede gübre olarak kullanılıyor.
Üçüncü yıl dayanak verilen Bursa Karacabey Dağkadı’da oluşturulan 5 dönümlük ekinezya bahçesinden elde edilen eserler nizamlı olarak satılıyor. Proje kapsamında çalışan Dağkadı Üreten Bayanlar Kooperatifi üyesi 40 bayanın ürettiği erişte, reçel, turşu, kozalak şurubu, tarhana üzere eserler sayesinde evvelce köy meydanından geçmeye çekinen bayanlar gelir elde eder hale geldi. Fuarlarda ve toplantılarda kooperatifi temsil ediyorlar, etkinliklere konuşmacı olarak davet ediliyorlar.
Safran, taflan, sonra ekinezya ve artık aynısefa…
2021 yılının projesi olarak seçilen, Türkiye’de birtakım bölgelerde yetiştirilen aynısefa bitkisi şu ana kadar ekonomik manada bedeli olan bir bitki değil. Aynısefa Avrupa’da bilhassa kozmetik/kişisel bakım bölümünde yaygın olarak kullanılıyor.
ABC Deterjan’ın Yerli Yerinde projesi kapsamında verilen takviye sayesinde bölgede 4 dönümlük alanda aynısefa yetiştirilmeye başlandı. Nisan 2021’de alınan 20 bin adet aynısefa fidesi dikildi ve aynısefa bitkisinin bölgede pek verimli olarak yetişmeye başladığı görüldü. 1 dönümlük alandan 150 kg. aynısefa elde edildi, bu sayı ortalama rekolte seviyesinde. Yetişen aynısefa çiçeklerinin kurutularak ekonomik paha sağlaması emeliyle Menemen Ziraî Kalkınma Kooperatifinin üretim binasının oluşturulması, kurutma makinesi, kıyma makinesi, salça makinesi ve pek çok alet – edevat başta olmak üzere tüm teknik ekipmanının satın alınması sağlandı.
Hasat sonunda elde edilecek yaklaşık 500 kg. aynısefanın satışı için aktar toptancıları ve e-ticaret için altyapı çalışmaları sürüyor. Aynısefanın 100 gramının piyasadaki satış pahası yaklaşık 20 TL. Hasat sonunda elde edilmesi planlanan 500 kg. aynısefanın ekonomik bedeli yaklaşık 100 bin TL.ile 125 bin TL. ortasında değişiyor.
Yerli Yerinde Aynısefa projesi sayesinde Menemen’de 20 bayan kendilerini geçindirecek geliri elde edebilecek. Bayan kooperatifinin tesisinde oluşturulan teknik ekipman ve kurutma makineleri sayesinde ziyan olan pek çok zerzevat ve meyve de kurutma usulüyle pahalandırılacak. Domatesler salça olarak, incirler incir topu haline getirilerek pahalandırılacak. Bu sayede yıllık yaklaşık 1 milyon TL.lik gelir elde edilebilecek. Kooperatif bayanlarının ürettiği eserlerin satışı için Tarım Kredi Kooperatifi satış mağazaları ile görüşmeler yürütülüyor.
15 Ekim dünya bayan çiftçiler günü
15 Ekim tüm dünyada bayan çiftçiler günü olarak kutlanıyor. Tarımda büyük paha yaratan bayanların günü. Türkiye’de Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı 87, Ticaret Bakanlığı’na bağlı yaklaşık 315 bayan kooperatifi bulunuyor. Yani toplamda 400’ün üzerinde bayan kooperatifi var diyebiliriz. Bu kooperatiflerde yaklaşık 5.000 bayan gelir elde ediyor.
“Özel bölüm iş birliği çok önemli”
ABC Deterjan’ın Tarım ve Orman Bakanlığı sayesinde bir ortaya geldiği İzmir’in Menemen ilçesi ülkemizin önde gelen meyve ve zerzevat yetiştirici ilçelerinden birisi. Menemen Ziraî Kalkınma Kooperatifi ne yazık ki bir üretim binası olmadığı için çok etkin değildi. Üretim merkezi dışında kâfi üretim araçlarının da olmaması sebebiyle kooperatif biraz atıl kalmıştı.
Menemen Tarım ve Orman İlçe Müdürü Fatih Çiçek “Menemen Tarım ve Orman İlçe Müdürlüğü olarak elimizde bayan projeleri mevcut. ABC Deterjan’ın geçtiğimiz Şubat ayında bize gelmesi ile birlikte evvel çok sevindik ve çabucak Menemen Ziraî Kalkınma Kooperatifi ile çalışmalara başladık. Menemen Emiralem’de uzun yıllardır virane halinde duran atıl bir köy okulumuzu kooperatif üretim merkezi haline gelmesi gayesiyle zamanını sağladık. ABC Deterjan okulun tüm tamirat ve tamir işlerini gerçekleştirdi. İki aylık tamir süreci sonrası kooperatifin gereksinimi olan tüm teknik ekipmanı satın alarak üretime başlamalarını sağladı. Hepimizin bildiği üzere tarım ülkemizin en değerli kıymetlerinden birisi. Klasik tarım eserlerinin yanı sıra ülkemizde bu manada dev bir hazine daha var: Tıbbi ve Aromatik bitkiler. Ben Ziraat Mühendisiyim, üzerinde bilhassa çalıştığım alan tıbbi ve aromatik bitkiler. Menemen’de bu bitkilere büyük oranda bedel katma eforlarımız sürüyor. Tarımda çok kıymetli bir bedelimiz daha var: Bayanlar ve çiftçilik yapan bayanlarımız. Açıkçası tarım alanında bayanlarımızın erkeklerden daha fazla kıymet yarattıklarını söyleyebilirim. ABC’nin bize başvurusu ile birlikte hem yıllardır atıl duran okulumuz pahalanmış, iktisada katkı sağlar hale gelmiş hem de kooperatifimiz bir üretim merkezine sahip hale gelmiş oldu.” dedi.
Yerli Yerinde Aynısefa projesinin STK ortağı Menemen Ziraî Kalkınma Kooperatifi Lideri Yeşim Sever ise “Aynısefa, bakanlığımız tarafından bize önerilmiş bir tıbbi ve aromatik bitki. Menemen’de bu bitkinin yetiştirilebilir olduğunu gözlemledik. Ne memnun ki aynısefa sayesinde kooperatifimizin bir çatısı oldu. ABC Deterjan yetkilileri ile görüştükten sonra 20 bayan çiftçi sevinçten havalara uçtuk. Yıllardır bir çatımız olsun hayalimiz gerçeğe döndü. Atıl duran köy okulumuzun tamiri ve çatımız haline gelmesi biz kooperatif bayanlarına ilaç üzere geldi…” diyerek hislerini tabir etti. Yeşim Sever kelamlarına “Kozmetik dalında ağır biçimde kullanılan aynısefa bitkisinin bilhassa aktarlarda satılması ile ilgili çalışmalarımıza başladık. Tarım Kredi Kooperatifi’nin satış noktaları için görüşmelerimiz sürüyor. Ayrıyeten ABC Deterjan’ın finanse ederek satın aldığı teknik ekipman sayesinde kooperatif çatısında üreteceğimiz erişte, salça, turşu, incir topu, sabun üzere pek çok eserimizi satarak gelir elde edeceğiz. Bizden memnunu yok.” diyerek devam etti.
“Hedefimiz 2025 sonuna kadar 500 bayan çiftçi”
ABC Deterjan Pazarlama Yöneticisi Deniz Özyer “2017 yılında Osmaniye Bahçe’deki safran çalışmamızı 2018’de Ordu Perşembe’de taflan ile, 2020’de ise Bursa Karacabey Dağkadı’da ekinezya bitkisi ile devam ettirdik. Bu yıl da sürdürebilirliği ve kurumsallığı sağlamak emeliyle başvurduğumuz Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yönlendirmesiyle İzmir Menemen Tarım ve Orman İlçe Müdürlüğü’nün kapısını çaldık. Aynısefa projesi, Türkiye için bir örnek sağlayacak olması açısından da ilgimizi çekti. Buradan 20 bayanın ekmek yiyecek olması bizim için büyük bir gurur kaynağı. Osmaniye Bahçe, Ordu Perşembe, Bursa Dağkadı ve son olarak İzmir Menemen ile birlikte yaklaşık 250 bayan bu proje sayesinde gelir elde edebiliyor. 2025 yılına kadar ABC ile Yerli Yerinde projesi sayesinde 500 bayanın gelir elde etmesi için çalışacağız.” dedi.
Özyer kelamlarına şöyle devam etti: “2022 yılı ABC ile Yerli Yerinde projesinin beşinci yılı olması sebebiyle Tarım ve Orman Bakanlığı ile birlikte daha geniş açılımlı bir proje üzerinde çalışıyoruz. Projemizin daha da yaygın hale gelmesi için çalışmalarımız sürüyor”
Önümüzdeki yıllarda yeni bölge ve yeni bitkilerle gündeme geleceklerini belirten Özyer “Projemizin geleneği olarak kullandığımız tıbbi ve aromatik bitki ile ilişkili bir eser versiyonunu satışa sunuyoruz. Bu yıl da aynısefadan ilham alan sıvı sabun üreteceğiz. Bu eserden gelen tüm karı da projeye bağışlayacağız.” diyerek kelamlarını tamamladı.