Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Afganistan‘da güvenlik ve istikrarın bir an evvel sağlanmasının yalnızca bölgesel seviyede değil memleketler arası ölçekte de kritik kıymette olduğunu belirterek, “Diyalog kanallarını açık tutarak stratejik sabırla ve kademeli bir yaklaşımla Taliban’ı kapsayıcı bir idare kurmaya gerçek yönlendirmeliyiz.” dedi.
Erdoğan, Afganistan gündemiyle toplanan G20 Fevkalâde Başkanlar Doruğu’na Vahdettin Köşkü’nden görüntü konferans usulüyle katıldı.
İştirakçileri selamlayarak toplantının hayırlara vesile olması temennisinde bulunan Erdoğan, G20’yi dünyanın karşı karşıya kaldığı meydan okumalar karşısında temel iş birliği platformu olarak gördüğünü söyledi.
Erdoğan, Afganistan’da yaşanan gelişmelerin siyasi ve insani boyutunun yanı sıra ekonomik ve finansal yansımalarının da olduğunu vurgulayarak, hususun G20’nin çalışma alanı çerçevesinde değerlendirilmesini memnuniyetle karşıladığını, fikir alışverişinde bulunulmasına imkan tanıyan periyot lideri İtalya’ya teşekkür etti.
Afganistan’da yeni bir siyasi ve jeopolitik hakikatle karşı karşıya olunduğunu lisana getiren Erdoğan, “Ülkede güvenlik ve istikrarın bir an evvel sağlanması yalnızca bölgesel seviyede değil memleketler arası ölçekte de kritik ehemmiyettedir. Diyalog kanallarını açık tutarak stratejik sabırla ve kademeli bir yaklaşımla Taliban’ı kapsayıcı bir idare kurmaya yanlışsız yönlendirmeliyiz.” diye konuştu.
Afgan halkının siyasi belirsizlik yanında 40 seneyi aşan istikrarsızlık, çatışma ve terörün yıkıcı sonuçlarıyla da gayret ettiğini lisana getiren Erdoğan, şöyle devam etti:
“Böyle bir periyotta milletlerarası toplumun Afgan halkına sırtını dönme, bu ülkeyi kendi bahtına terk etme lüksü yoktur. Siyasi süreçten bağımsız olarak ülkede giderek derinleşen insani kriz nedeniyle Afgan halkıyla güçlü bir dayanışma sergilememiz gerekiyor. Türk Kızılay son olarak 33 tonluk besin yardımı sağladı. Ek kapsamlı bir insani yardım paketi üzerinde de çalışıyoruz. Bu güç günlerinde Afgan halkına karşı kardeşlik vazifemizi yerine getirmeyi sürdüreceğiz. Kabil havaalanında 26 Ağustos’ta DEAŞ tarafından gerçekleştirilen terör taarruzunda, ayrıyeten son günlerde Kabil’de ve öteki birtakım vilayetlerde yaşanan hareketlerde görüldüğü üzere terör tehdidi hala sürmektedir. Afganistan’daki gelişmelerin göç akını riskini artırdığı da malumunuzdur.”
“Türkiye olarak bu kümenin başkanlığına da talibiz”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 3,6 milyonu Suriye’den gelenler olmak üzere yaklaşık 5 milyon yabancıya konut sahipliği yapan Türkiye’nin, Afganistan kaynaklı yeni bir göç yükünü taşıyamayacağını belirterek, şunları söyledi:
“Türkiye’nin güney ve doğu sonlarından maruz kalacağı göç baskısından Avrupa ülkelerinin de etkilenmesi kaçınılmazdır. G20’nin global iktisada yansımaları da akılda bulundurularak göç ve zorla yerinden edilme hususlarını gündeminde tutmasını bu bakımdan mecburî addediyorum. Bu global sıkıntıya sistematik bir bakış açısının getirilebilmesi gayesiyle G20 bünyesinde bir çalışma kümesi oluşturulmasını öneriyorum. Türkiye olarak bu kümenin başkanlığına da talibiz. Endonezya periyot başkanlığında bu alanda somut adımlar atmak için önemli fırsatlara sahip olduğumuza inanıyorum.”
Halihazırda Türkiye’de burslu olarak 1.100 Afgan öğrenci okuduğunu kaydeden Erdoğan, “Geçmişten bugüne burs verdiğimiz toplam Afgan öğrenci sayısı 10 bini aşmıştır. Afganistan’da bu dayanağımız devam etmektedir.” dedi.
Erdoğan, İtalya Başbakanı Mario Draghi’nin açış konuşmasında tabir ettiği üzere süreksiz hükümetin bekleneni şimdi veremediğini lisana getirerek, “İnsani yardımlar, güvenlik, Afganistan’ın terör örgütlerinin üsleri olmasını engelleme konusunda, aşırıcılığı engellemede şimdi gereken kucaklayıcılığı göremedik. Mahallî alt yapının, üst yapının üretiminde Türkiye olarak çok büyük emeğimiz oldu. Kız çocuklarının okula gönderilmesi, azınlık hakları, bu hususlarda önemli manada Afgan’ın, oluşacak Taliban idaresiyle bunları çözmesi gerekiyor.” değerlendirmesini yaptı.
Erdoğan, toplantının başarılı geçmesini diledi.