Aydın’da tarım yerlerinin en büyük su kaynağı olan Büyük Menderes Irmağı, son devirde yaşanan kuraklık nedeniyle kururken, Aydın Ziraat Odaları Vilayet Uyum Şurası ve Efeler Ziraat Odası Lideri Mehmet Kendirlioğlu, kurumayı yalnızca ırmak kuruması olarak düşünmenin yanlış olduğuna dikkat çekti.
Aydın tarımının can damarlarından olan Büyük Menderes Irmağı, bu yıl yaşanan kuraklık ile birlikte adeta büsbütün kurumanın eşiğine geldi. Aydın’da tarım yerlerinin en büyük su kaynağı olan Büyük Menderes Nehri’nin kuruması ise çiftçileri huzursuz etti. Yaşanan kuraklığın akabinde ırmağın de kuruduğunu gören Aydınlı çiftçiler endişelenirken, Aydın Ziraat Odaları Vilayet Uyum Konseyi ve Efeler Ziraat Odası Lideri Mehmet Kendirlioğlu, kurumayı yalnızca ırmak kuruması olarak düşünmemek gerektiğini tabir ederek “Barajlarda kâfi su olmamasından kaynaklanan bir kuruma var” dedi.
“Endişemiz önümüzdeki yıl”
Aydınlı üreticilerinin en büyük telaşının 2021-2022 sulama dönemi olduğunu tabir eden Kendirlioğlu, “Aydın tarımı açısından 2020-2021 yılı sulama döneminde hakikaten ziraî kuraklık manada çok büyük ıstıraplar yaşadık. Geçtiğimiz Ocak, Şubat ve Mart ayları hatta Nisan ayını da bunun içerisine koyarsak, yağışlı aylarda Aydın kâfi yağış almadı ve barajlarımız kâfi derecede dolmadı. Barajlarımızdaki su maalesef bu sene kâfi olmadı ve yalnızca iki kat su verebildik. Çiftçilerimizle çok su isteyen bitkilerden kaçınmaya çalıştık. Gerek yeraltı sularıyla, gerek çiftçilerimizin birbirleriyle yardımlaşması ile bu sulama dönemini şu anda atlatmış vaziyetteyiz. Bizim en büyük telaşımız önümüzdeki yıl. Zira bir evvelki yıldan kalan bizim yüzde yirmi civarında barajlarımızda su vardı. Bu sene ise önümüzdeki yıl için söylüyorum bunu maalesef barajlarımızda şu anda hiç su yok” dedi.
“Barajlardan kaynaklı kuruma var”
Menderes’teki kurumanın yalnızca ırmak kuruması manasında düşünmenin yanlış olduğuna dikkat çeken Kendirlioğlu, “Yıllardır, Menderes Irmağı yazın yalnızca barajlardan bırakılan sularla akmaya devam eder ve bu sene barajlarında kâfi su olmamasından kaynaklanan bir kuruma var. Yani, Menderes kurudu, artık Aydın’da Menderes’in etrafında tarım yapılamayacak, halde düşünmek yanlış olur. Bu türlü bir dehşet salmak da bana nazaran yersiz. Bu kış yeniden yağmurlarımız kâfi biçimde olur, barajlarımız kâfi biçimde dolarsa Menderes tekrar eski günlerine devam eder. Burada endişelenecek, korkulacak bir durum kelam konusu değil” dedi.
“Artık çiftçi, Menderes’ten sulama yapmıyor”
Asıl telaş veren durumun kurumadan fazla kirlilik oranın artması olduğunu vurgulayan Kendirlioğlu, “Ancak barajlarda kâfi su olmadığı için Menderes’teki kirlilik oranı da artıyor. En büyük külfet burada… Yani su akmayınca, taze su ırmağın içine girmeyince gerek evsel atıklar, gerek endüstriyel atıklar Uşak’tan başlayıp denize dökülene kadar su olmadığı için çok daha fazla görülebiliyor. Bu atıklar da maalesef Menderes’te hem berbat bir manzara meydana getiriyor, hem koku manasında büyük ıstıraplar çıkarıyor ve en değerlisi de ziraî sulama manasında büyük sorunlar meydana getiriyor. Bu sularla ilgili tarım mümkün değil, yapılamıyor. Yani şu anda çiftçilerimiz, mevcut olan o kirli suyu tarlasında ziraî manada sulama yapmıyor. Artık artezyenler kullanılıyor. Bilhassa sebzelerde ve meyvelerde bu cins suları maalesef kullanmıyoruz. Zira sahiden çok kirli ve hem insan sıhhatine ziyanlı hem de o bitkiye büyük ziyanlar veriyor. Sonuç itibariyle de üretim yapılamaz hale geliyor. Onun için barajlarımızdaki suyun kesinlikle dolması gerektiğini söylüyoruz” dedi.
“Artık, su çok kıymetli”
Suyun daha tasarruflu kullanılabilmesi için çağdaş sulama tekniklerine geçilmesi gerektiğinin altını çizen Kendirlioğlu, “Tasarruf deniliyor. Tamam tasarruf yapalım ancak olmayan suyun da tasarrufu olmaz. Evvel su olması gerekiyor sonra tasarruf yapmamız gerekiyor. Yırtıcı sulama tekniklerinden artık vazgeçmemiz gerekiyor ve çağdaş sulama tekniklerine geçmemiz gerekiyor. Bunun için de devletimizin çiftçimize dayanak olması gerekiyor. Zira çiftçiler tek başına bunun altından kalkamayabilir. Çağdaş sulama sistemlerinin dekarda bin lira ile 4 bin lira ortasında masrafı oluyor. Bu sebeple bilhassa tarım kredilerin ya hibe halinde ya da uzun vadeli kredi halinde dayanak olunması gerekiyor. Artık su çok değerli bir emtia ve bunu çok çok âlâ kıymetlendirmemiz gerekiyor. En az su ile en çok sulamayı yapmamız gerekiyor, bunun diğer alternatif yok. Bir an evvel bu modem sulama teknolojilerine geçmeliyiz ki sürdürülebilir bir tarım olsun” dedi.