EROL OYTUN ERCAN
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) siyaset faizini 100 baz puan indirerek yüzde 18 düzeyine çekti. Böylece 1,5 yıl sonra birinci faiz indirim kararı gelmiş oldu.
Piyasanın beklentisi ise faizlerin yüzde 19 düzeyinde sabit tutulacağı istikametindeydi. Karar metninde çekirdek enflasyon gelişmelerinin değerlendirildiği söz edilirken faizin enflasyon üzerinde belirleneceği olmak üzere sıkı duruş taahhüdü veren tabirler çıkarıldı.
Yabancı ekonomistlerin kimileri telaffuz değişikliği sonrasında kararın şaşırtan olmadığını söylerken kimileri da bu ay TCMB’den rastgele bir faiz indirimi beklemediklerini belirterek indirim kararıyla ilgili birinci yorumlarını paylaştı.
Societe Generale Gelişen Piyasalar Araştırma Müdürü Phoenix Kalen, faiz indirim kararının piyasaların beklentileri dahilinde olmadığını ve merkez bankasının güvenilirliğinin asıl sorun olarak ön plana çıktığını söyledi.
“Merkez Bankası, karar metninde enflasyondaki yükselişin süreksiz olduğunu belirtti lakin enflasyon beklentilerindeki kötüleşme, finansal istikrarı destekleyecek rezervlerin eksikliği, aykırı dolarizasyonda muvaffakiyet sağlanamaması süreksiz olmayan şeyler arasında” diyen Kalen, TCMB’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın faiz indirimi taleplerine Eylül ayında direnemediğini belirtti.
Türk lirasında muhtemelen daha fazla kıymet kaybının olacağını ve bunun da enflasyonu daha da yükseltebileceğini belirten Kalen, enflasyon beklentilerinin yönetmekte zorlanılacağını ve dolarizasyonun yine başlayacağını vurguladı.
Kalen son olarak, “Şu anki ortam spekülatif yatırım girişleri için çok uygun bu da mahallî finansman şartları üzerinde baskı yaratabilir” diye ekledi.
“Türk lirası carry trade için cazibesini muhafazaya devam ediyor”
Credit Agricole Gelişen Piyasalar Araştırma Müdürü Sebastien Barbe, faiz indiriminin beklediklerinden erken gerçekleştiğini lakin yüzde 18’lik faizin hala yüksek bir düzey olduğunu ve Türk lirasının carry trade için cazibesini muhafazaya devam ettiğini söyledi.
“Faiz indiriminin dördüncü çeyrekte gelmesini bekliyorduk. Zamanlama biraz sürpriz oldu fakat TL carry trade için hala cazip” diyen Barbe, Türk lirasında bedel kaybının artmasıyla enflasyonun daha da artma riski bulunduğunu söyledi.
Kışın gelmesiyle birlikte turizmin ödemeler istikrarı için daha az destekleyici olacağını belirten Barbe, Türk lirası üzerindeki baskının artacağını ve bu türlü bir durumda TCMB’nin gelecekteki faiz indirimleriyle ilgili irtibatının çok değerli olacağını vurguladı.
Barbe, daha evvel Türk lirasıyla ilgili paylaştığı araştırma raporunda “Buradaki risk ise erkenden gelebilecek büyük bir faiz indirimi” demişti.
“Fed’in yakında nakdî teşvikleri çekmeye başlamasıyla Dolar/TL ’de eğilim üst taraflı olacak”
ITC Capital Kıdemli Kur Analisti Piotr Matys, 100 baz puanlık indirimin şaşırtan olduğunu ve faiz indirim döngüsünün başlamasıyla enflasyonun yıl sonunda öngörülenden yüksek olacağını söyledi.
Türk lirasındaki kıymet kaybının enflasyonist sonuçları olacağını belirten Matys, “Şu an için bir kur iddiamız yok fakat TCMB’nin faiz indirimine başlaması ve Fed’in yakında mali teşvikleri çekmeye başlamasıyla dolar/TL’de eğilim üst istikametli olacak” dedi.
MUFG Bank Gelişen Piyasalar Araştırma Müdürü Ehsan Khoman, TCMB’nin enflasyon ile ilgili telaffuz değişikliğinden sonra erken bir faiz artırımının seçenekler ortasında değerlendirildiğini ve Merkez Bankası’nın ‘ne değerine olursa olsun ekonomik büyüme’ stratejisinin faiz indirimine yol açacağını uzun vakittir göz önünde bulundurduklarını lisana getirdi.
“Yıl sonuna kadar 200 baz puanlık bir faiz indirimi bekliyoruz” diyen Khoman, yapılan faiz indiriminin Türk lirası ve riskli Türk varlıklarının gidişatını etkileyecek en kıymetli faktörlerden biri olduğunu vurguladı.
“Merkez Bankası şu anki para siyasetinin halihazırda sıkı olduğunu düşünüyor”
Medley Advisors Gelişen Piyasalar Yöneticisi Nick Stadtmiller, kararın şaşırtan olmadığını ve TCMB’nin çekirdek enflasyonu düşünüldüğünde faizin hala olumlu olduğunu söyledi.
“Merkez Bankası şu anki para siyasetinin halihazırda sıkı olduğunu düşünüyor ve enflasyon düşene kadar siyasetin sıkı olacağıyla ilgili sözleri de çıkardı” diyen Stadtmiller, metinde ticari kredilere yapılan vurguya dikkat çekerek siyaset yapıcıların şirketlere kredi imkanının kolaylaştırılması için indirim kararı almış olabileceğini tabir etti.
Türk lirası için asıl riskin yabancı yatırımcı çıkışlarından çok dolarizasyon olduğunu belirten Stadtmiller, faiz indirimiyle bir arada dolar/TL’nin 9,00 düzeyini görmekte zorlanmayacağını lisana getirdi.