Merhaba, Hayırlı haftalar dileğiyle; yazımın ikinci bölümünde önemli İş Güvenliği ile ilgili konuları sizlere bilgilendirmek istiyorum.
İş güvenliğinde Yapı denetimin önemi
ı) İnşaat alanında işçi sağlığı ve iş güvenliği ile çevre sağlığı ve güvenliğinin korunması için gereken tedbirlerin alınıp alınmadığını kontrol eder.
f) (Değişik: 4/4/2015-6645/31 md.) İşyerinde, çalışmaların, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına göre düzenlenmesi gereken sağlık güvenlik planına uygun olarak yapıldığını kontrol etmek ve gerekli tedbirlerin alınması için yapı müteahhidini yazılı olarak uyarmak, uyarıya uyulmadığı takdirde durumu ilgili Çalışma ve İş Kurumu il müdürlüğüne bildirmek.
İşçinin sorumluluğu
V. Düzenlemelere ve talimata uyma borcu MADDE 399- İşveren, işin görülmesi ve işçilerin işyerindeki davranışlarıyla ilgili genel düzenlemeler yapabilir ve onlara özel talimat verebilir. İşçiler, bunlara dürüstlük kurallarının gerektirdiği ölçüde uymak zorundadırlar. VI. İşçinin sorumluluğu
MADDE 400- İşçi, işverene kusuruyla verdiği her türlü zarardan sorumludur.
(2) Çalışanlar, 6331 sayılı Kanunun 19 uncu maddesine uygun olarak, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımları doğru kullanmakla, korumakla, uygun yerlerde ve uygun şekilde muhafaza etmekle yükümlüdür.
(3) Çalışanlar kişisel koruyucu donanımda gördükleri herhangi bir arıza veya eksikliği işverene bildirirler. Arızalı bulunan kişisel koruyucu donanımlar arızalar giderilmeden ve gerekli kontrolleri yapılmadan kullanılmaz. Çalışanlara verilen kişisel koruyucu donanımlar her zaman etkili şekilde çalışır durumda olur, temizlik ve bakımı yapılır ve gerektiğinde yenileri ile değiştirilir. Kişisel koruyucu donanımlar her kullanımdan önce kontrol edilir.
Çalışmaktan kaçınma hakkı MADDE 13 – (1) Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar kurula, kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise işverene başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Kurul acilen toplanarak, işveren ise derhâl kararını verir ve durumu tutanakla tespit eder. Karar, çalışana ve çalışan temsilcisine yazılı olarak bildirilir (6331)
Çalışan temsilcisinin yetki ve yükümlülüğü
MADDE 9 – (1) Çalışan temsilcisi; iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tehlike kaynağının yok edilmesi veya tehlikeden kaynaklanan riskin azaltılması için tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmeye yetkilidir.
(2) Görevini yürütmesi nedeniyle, çalışan temsilcisinin hakları kısıtlanamaz.
(3) Çalışan temsilcisi görevi gereği işverenin veya işyerinin mesleki sırları ile gördüğü, öğrendiği hususları ve çalışanlara ait özel bilgileri gizli tutmakla yükümlüdür.
Müfettişlerin görev ve yetkileri
MADDE 11 – (1) Müfettişler görevleriyle ilgili olarak; a) Bakan, Başkan veya Grup Başkanı tarafından kendilerine verilen iş teftişi faaliyetlerini yürütmek, çalışmaları neticesinde düzenleyecekleri rapor veya yazıları Başkanlığa veya grup başkanlıklarına intikal ettirmek,
b) İş kanunları kapsamında olan veya kapsamda olduğu kanısına varılan işyerlerine, gündüz ve gecenin çalışılan herhangi bir saatinde işveren veya işveren vekillerine önceden haber vermeden girmek ve teftiş görevinin yerine getirilmesi işyerinin açılıp inceleme yapılmasını gerektiriyorsa, yasal bir sakınca olmamak koşuluyla, kapalı olan işyerlerini işveren veya vekiline açtırıp gerekli gördüğü incelemeyi yapmak,
c) İşyerinde çalışma mevzuatı gereği bulundurulması gereken kayıt ve belgelerin işyerinde bulundurulup bulundurulmadığını tespit etmek,
ç) Gerekli gördükleri kimseleri bulundukları veya uygun gördükleri yerde dinlemek, bilgi ve ifadelerine başvurmak üzere çağırmak
f) Görevli oldukları mahallerde, programlarında bulunmayan, fakat iş sağlığı ve güvenliği yönünden hayati bir tehlike tespit ettiği işyerlerinde, Başkanlığa veya bağlı olduğu grup başkanlığına bilgi vererek teftiş yapmak,
g) İşyerlerinde işçilerin yaş, cinsiyet ve sağlık durumlarına ilişkin mevzuata aykırılıklar tespit edilmesi halinde, ilgili mülki amire gönderilecek bir yazı ile bu işçilerin çalışmaktan alıkonulmasını talep etmek,
ğ) Kayıtdışı istihdamla mücadele etmek amacıyla sektörel analizlere dayalı olarak belirlenen denetimleri yürütmek ve bu konularda alınması gerekli tedbirleri önermek,
l) Mevzuatta gördükleri boşluk ve aksaklıkların giderilmesi için önerilerde bulunmak
İş güvenliği uzmanları ve işyeri hekimleri görevleri
Aşağıda belirtilen görevleri yerine getirmekle yükümlüdür:
a) Rehberlik;
b) Risk değerlendirmesi;
c) Çalışma ortamı gözetimi;
ç) Eğitim, bilgilendirme ve kayıt;
d) İlgili birimlerle iş birliği;
Bildirim zorunluluğu iş güvenliği uzmanlarına 2015 yılında gelirken işyeri hekimlerine 2014 yılında gelmiştir. (5,5 ay)
İşverene yazılı olarak bildirilen iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirlerden acil durdurma gerektiren haller ile yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı gibi hayati tehlike arz edenleri, belirlenecek makul bir süre içinde işveren tarafından yerine getirilmemesi hâlinde, işyerinin bağlı bulunduğu çalışma ve iş kurumu il müdürlüğüne yazılı olarak bildirmekle yükümlüdürler.
Mevzuat bakımından sorumluluk çerçevesi çizilmiştir. Ceza kanununda” Kanunların suç ve ceza içeren hükümlerinin uygulanmasında kıyas yapılamaz” denilmektedir. Bunu tüm uyuşmazlıklarda temel olarak kullanabiliriz. Her dava kendine has verilere sahiptir. Her olayı ayrı olarak yorumlamak gerekmektedir. İş sağlığı ve güvenliği konusunda mevzuat genel çerçeveyi çizmiş ve sorumlulukları paylaştırmıştır. Bu mevzuatlar çerçevesinde hiçbir merci birbirinden daha z veya fazla sorumludur demek doğru değildir. “Her merci kendi sorumluluğunu yerine getirmekle sorumludur” demek daha doğru olacaktır. Sektörde hep söylenir “iş güvenliğinin sağlanması için işveren işçi ve devlet iş birliği gereklidir” Bu mottodan sorumluluk hiyerarşisini görebiliriz.
Kaynakça;
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU Kanun No. 6331 30 Haziran 2012 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı: 28339
YAPI DENETİMİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ Resmî Gazete Tarihi: 05.02.2008 Resmî Gazete Sayısı: 26778
TÜRK CEZA KANUNU 5237 R.Gazete : Tarih : 12/10/2004 Sayı :25611
KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK 2 Temmuz 2013 SALI Resmî Gazete sayı: 28695
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ ÇALIŞAN TEMSİLCİSİNİN NİTELİKLERİ VE SEÇİLME USUL VE ESASLARINA İLİŞKİN TEBLİĞ 29 Ağustos 2013 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı: 28750
