KOCAELİ (AA) – İBRAHİM AKTAŞ – Kocaeli'nin İzmit ilçesinde 1579 yılında yapılan Mimar Sinan'ın yapıtı Pertev Mehmet Paşa Mescidi, Vakıflar Genel Müdürlüğü uyumunda aslına uygun restore edilerek cemaatle buluşacak.
Vakıflar Genel Müdürlüğü mülkiyetinde olan, kentin ticari ve idari merkezine yakın bir pozisyonda yer alan ve halk ortasında “Yeni Cuma Camisi” olarak anılan cami, vasiyeti üzerine Sultan II. Selim'in veziri Pertev Mehmet Paşa ismine yaptırıldı.
Kitabesine nazaran 1579 yılında tamamlanan Mimar Sinan'ın yapıtı olan cami, Pertev Mehmet Paşa külliyesine ilişkin bulunuyor. Hamam, şadırvan, sıbyan mektebi, çeşme, imaret, kervansaraydan oluşan külliyeden bugüne cami, çeşme, sıbyan mektebi, şadırvan ve hamam kalıntısı ulaştı.
Külliyeyi oluşturan yapıların tamirleri, 1719, 1764, 1858 ile 1952-1961 yıllarında ve 17 Ağustos 1999 Marmara Sarsıntısı sonrası gerçekleştirildi.
İnşaatında kesme taş materyali kullanılan, avlu içinde cami giriş aksı hizasında onikigen şadırvan bulunan tek kubbeli ve tek minareli caminin, son olarak 2017 yılında başlayan onarım çalışmalarında sona gelindi.
– Çimento müdahaleler titiz çalışmalar sonucunda tarihi yapıdan uzaklaştırıldı
Vakıflar Genel Müdürlüğünden alınan bilgiye nazaran, onarım çalışmaları öncesinde hazırlanan rölöve, restitüsyon ve onarım projeleri, muhafaza konseyi tarafından onaylandı.
Onarım üretim ihalesinin akabinde çalışmalara 25 Eylül 2017'de başlandı.
Onarım çalışmaları sırasında, tarihi yapıya daha evvelce çimentoyla yapılan müdahaleler olduğu belirlendi. Çimento müdahaleler, titiz çalışmalar sonucunda tarihi yapıdan uzaklaştırıldı ve onaylı projeye nazaran özgün gereçle yenilendi.
– Onarım sürecinde mescitte yapılan çalışmalar
Taşıyıcı niteliğini yitirmiş minare sökülerek yine aslına uygun yapıldı. Şadırvanda yapılan beton imalatlar kaldırılarak aslına uygun hale getirildi.
Sonradan yapılmış ve ziyan veren beton imalatların söküldüğü yapıda, cami kubbesindeki çalışmalar sırasında ortaya çıkan özgün kalem işleri tekrar canlandırıldı.
Cami duvarları ve yer döşemeleri aslına uygun tamir edilerek yenilendi.
Mescitle ilgili bugüne kadar sıva raspaları yapılıp muhdes (sonradan yapılmış bölümler) yapılardan kurtarıldı, cami çatısındaki kurşunların tamamı değiştirilerek yenilendi.
Statik olarak tehlikeli olan minarenin kurala kadar sökülüp tekrar inşa edildiği yapıda, içinde ve son cemaat mahallinde olan ve ortaya çıkan özgün kalem işleri ihya edildi.
Ayrıyeten caminin özgün kapı ve kepenkleri elden geçirilerek ihya edildi, elektrik mekanik altyapısı yenilendi.
Caminin etraf duvarında onarım projesine uygun müdahaleler yapıldı, avludaki şadırvan elden geçirildi ve peyzaj düzenlenmesine başlandı.
Kalem işlerinin tamamlanması, iç kısımdaki yer döşemesinin yapılması, elektrik ve mekanik tesisat montajı üzere süreçlerle onarım çalışmasının bitirilmesinin akabinde caminin, ramazan ayında ibadete açılması planlanıyor.