TBMM Global İklim Değişikliği Araştırma Kurulu Lideri Veysel Eroğlu, Meclis Başkanlığı’na sunacakları 730 sayfalık komite raporunu anlattı. Eroğlu, raporun son kısmına, iklim değişikliğine yönelik ne cins önlemler alınacağını ve hangi kurumun ne yapacağının eklendiğini belirterek, bunun raporda bir birinci olduğunu söyledi. İklim değişikliğinin en fazla kuraklığı etkileyeceğini vurgulayan Eroğlu, “Sulamada çok süratli bir halde az su ile çok alanı sulayan sistemlere geçilmesi için bir seferberlik yapılması ve bütçenin bu minval üzerine arttırılmasını teklif ettik.
Üretim çok kıymetli. Yakın gelecekte dünyadaki en kıymetli kesim, besin üretimi olacaktır. Bunu unutmayalım. Türkiye bu bahiste kıymetli adımlar atıyor. 8,5 milyon ekonomik sulanabilir alanın 6,5 milyonunu suladık. Geri kalan kısmının çabucak sulanması lazım. Eski sulama sistemlerinin modernize edilerek yağmurlama ve damlama sistemine dönüşmesi gerekiyor” dedi.
‘BELEDİYELER, SU ŞEBEKELERİNDEKİ KAÇAĞI ÇÖZMELİ’
Yer altı sularının da denetim edilmesi gerektiğini tabir eden Eroğlu, “Su konusunda tasarruf gerekiyor. Bütün belediyelerin şebekelerinde büyük kaçak var. ‘Suyumuz yetmiyor’ diyorlar. Kardeşim şenlik yapacağına senin şebekenden kaçağı kaldır, boruları yenile. Bütün büyükşehir ya da ilçe belediyelerinin şebekeleri büsbütün çağdaş sistemle denetimli halde yenilemesi, kayıp kaçakları bulması gerekiyor. İçme suyu ve şebekelerindeki kayıpları yüzde 15-20 düzeyine indirmesi gerekiyor. Buna uyulması gerekiyor, bunları söyledik. Bir de yakıt tasarrufu çok değerli. Binalardaki ısı yalıtımı ve tasarrufu çok kıymetli. Madencilerle alakalı olarak artık çevreci madencilik yapmalarını istedik. Sıyırdıkları toprağı bir yerde koruma ederek tekrar maden aldıkları yere serip, ağaçlandırmaları üzere çok hoş birtakım tekliflerde bulunduk” diye konuştu.
‘YANAN ORMANLAR DERHAL AĞAÇLANDIRILMALI’
Eroğlu, yenilenebilir gücün de çok değerli olduğunu ve gücün büyük kısmının ithal edildiğini kaydederek, “Kalan hidroelektrik santrallerinin (HES) hızla bitirilmesi gerekiyor. Rüzgar ve güneş gücünün daha fazla kullanılması gerekiyor. Bana nazaran, nükleer de pak güç. Fransa yüzde 80’ini nükleer güçten alıyor. Bir de termik santrallerdeki hava kirliliğinin azaltılması için gerekli önlemler alınması gerekiyor. Bir öbür konu, yutak alanlar çok değerli. Sera gazları dediğimiz gazları tutan, ağaçlardır, ormandır. Bizim orman varlığını arttırmamız gerekir. Bozuk orman alanlarını ıslah etmemiz gerekir. Şu ana kadar 5,5 milyar fidanı toprakla buluşturduk. Ormanlık alanı 2,1 milyon hektar artırdık. Ormanlarımızın çok uygun korunması ve alevlerle uğraş etmek için ‘yangın mevsiminden’ evvel büyük bir hazırlık yapılması, ormanların çok süratli formda tekrar ağaçlandırılması lazım. Yanan ormanlar öbür amaçla tahsis edilmeden, hiçbir biçimde turizm ya da öbür formda kullanılmaması lazım. Ormandan yer kazanmak için kimse yakmaya cüret etmesin. En sonunda orman yakmanın cezası çok ağır. Yeşil alanları koruyacağız. Yeşil alanları büsbütün ağaçlandırmamız lazım. Hastane alanları, mezarlıklar ağaçlandırılmalı. Muhafaza alanlarının artması lazım” sözlerini kullandı.
‘SEL VE DERE DÖNÜŞÜMÜ YAPILMALI’
Eroğlu, raporda sel ve taşkınların önüne geçilmesi için de teklifler sunduklarını aktararak şunları söyledi:
“Küresel iklim değişikliğinde yağış rejimi de değişiyor. Batı Karadeniz’de meydana gelen sel olayları nasıl oldu? Türkiye’de yıllık düşen ortalama yağış, 24 saatte düştü. 1 yılda yağan yağışın yüzde 60’ı düştü. Buna karşı önlem almamız gerekiyor. Üst havzalarda suyu tutmak için gerekli erozyon denetim çalışmaları yapılmalı. Ağaçlandırma faaliyetleri havzadan başlar. Irmakların, ırmakların üstünden bu çalışmalara başlanması gerekiyor. Bir de en büyük konu; maalesef köprüler düz olarak yapılıyor, sadece suyun geçişi hesap ediliyor. Fakat Mimar Sinan 500 yıl sonra gelecek olayları görüp yapıtlarını ona nazaran yaptı. Bizim de 500 yılda bir tekerrür edebilecek olayları dikkate alarak, dereleri ona nazaran ıslah etmemiz lazım. Köprü ve menfezleri ona nazaran yapmamız lazım. Selle birlikte ağaç, buzdolabı, kütük geliyor; köprüyü tıkıyor ve taşkınlar oluyor. İmar planı hazırlarken bunları geçirecek biçimde hesap etsinler. Dere yataklarının bilhassa kum ve çakıl ile işgal edilmemesi varsa alanların kentsel dönüşümü üzere sel ve dere dönüşümü yapılmalı. Taşkın idare planları hazırlanması lazım.”