İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi TURKOVAC Faz-3 Çalışması Araştırmacısı, Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği Sorumlusu Prof. Dr. Tuna Demirdal, Faz-3 çalışması kapsamında seri üretime geçilmeden evvel 3 bin istekli üzerinde ‘hatırlatma dozu’ olarak uygulanan, yerli ve inaktif aşı TURKOVAC hakkında bilgi verdi. Aşı olan gönüllülerin 6 ay boyunca takip edileceğini kaydeden Prof. Dr. Demirdal, bu takip sürecinde gönüllülerin antikor seviyesinin makul aralıklarla ölçüleceğini lisana getirdi. Takip sürecini anlatan Demirdal, “Gönüllü olması için gereken kriterlere uyan bireylerin evvel fizik muayenesi yapılıyor. Daha sonra istekli onay formu imzalanıyor. Gebelik testi yapılıyor. Aşının yapıldığı birinci gün ‘sıfırıncı gün’ olarak isimlendirdiğimiz günde antikor seviyesini ölçüyoruz. Daha sonra aşikâr dönemlerde 4 sefer daha antikor seviyesi denetim ediliyor. Bu durum gönüllümüzün de lehine bir durum. Gözetici antikorlarına tertipli aralıklarla baktırmış olacak” diye konuştu.
‘BAZI KISITLAMALAR VAR’
Yerli aşının Faz etaplarını anlatan Prof. Dr. Demirdal, “Hem ilaçların hem de aşıların raflarda yerini alıncaya kadar aşikâr bir mühletin geçmesi ve güvenlik ile aktifliğinin hesaplanması gerekiyor. Faz-0 klinik öncesi çalışmalar, Faz-1 güvenilirlik çalışmaları, Faz-2 doz aralığının tespit edilmesini söz ediyor. Faz-3 ise güvenlik ve aktiflik çalışmalarının yapıldığı basamaktır. Faz-3 çalışmasında gönüllülerimizle ilgili kimi kısıtlamalarımız var. 18-59 yaş ortası, 2 doz Sinovac aşısını 3-9 ay ortasında olmuş bireyleri istekli olarak kabul ediyoruz. Denetim altına alınmış bir kronik hastalığının bulunmaması gerekiyor. Covid-19 hastalığını daha evvel geçirmemiş olması gerekiyor. İstekli bayanın ise hamile olmaması gerekiyor. Öbür aşılar ortaya girmişse o gönüllümüzü kabul edemiyoruz” dedi.
‘TURKOVAC KORUYUCULUĞU ARTIRACAK’
TÜRKOVAC aşısının ‘hatırlatma dozu’ olarak yapılacağını lisana getiren Demirdal, “Sağlık Bakanlığı Türkiye’de çok uzun müddettir bu aşılamaları başlattı. Çok düzgün bir noktaya da geldik. 2 doz aşılama yapıldıktan sonra koruyuculuğun azaldığını biliyoruz. 3’üncü hatırlatma dozu olarak uygulanacak TURKOVAC, antikor seviyesini belirli bir noktaya ulaştıracak ve koruyuculuğu artıracaktır” diye konuştu.
Yerli aşının kıymetine dikkat çeken Prof. Dr. Demirdal, “Tüm dünyada aşılama badireleri oldu. Dünya Sıhhat Örgütü, aşının ulaşımı konusunda tam bir adaletin sağlanamadığını sık sık vurguladı. Aşı yapılan ülkeler daima varlıklı ülkeler oldu. Türkiye de aşılama konusunda değerli bir basamak katetti. Aşı olmak isteyip de olamayan hiçbir vatandaşımız olmadı. Bu manada şanslıyız lakin birçok Afrika ülkesi istenilen seviyeye ulaşamadı. Buradan şöyle bir sonuç çıkıyor; her ülkede aşılama yapıldığında hastalığın denetim altına alınması sağlanmış olacak. Hastalık her tarafta bitmeden son bulmuyor. Bu nedenle kendi aşımızın olması çok güzel” dedi.